Czym są elektrolity?

Elektrolity są minerałami i odgrywają kluczową rolę w równowadze płynów w organizmie. Są niezbędne do prawidłowego nawodnienia, równowagi kwasowo-zasadowej i skurczów mięśni.

Elektrolity są ważne dla każdego człowieka, ale szczególnie dla sportowców, ponieważ komórki wykorzystują je do przesyłania impulsów elektrycznych przez błonę i inne komórki w całym ciele. Generowane ładunki elektryczne regulują impulsy nerwowe, funkcje serca i skurcze mięśni. Elektrolity dostarczają również informacji dotyczących poziomu hydratacji (nawodnienia) komórki, a brak równowagi elektrolitów w komórce może prowadzić do stanu odwodnienia. Dlatego każdy brak równowagi elektrolitowej może powodować zmęczenie, opóźnione reakcje i zmniejszone nawodnienie u sportowców.

Utrata elektrolitu

Elektrolity są na ogół tracone przez pot, chociaż mogą być również wydalane przez inne naturalne funkcje organizmu lub podczas choroby. Główne elektrolity utracone przy wysiłku obejmują sód, magnez, wapń i potas. Fizjologiczne mechanizmy adaptacyjne u zaawansowanych sportowców pomagają zmniejszyć utratę elektrolitów podczas forsownej aktywności powodując, że pot jest bardziej rozrzedzony. Jednak zarówno sportowcy jak i rekreacyjnie trenujący nadal muszą uzupełniać elektrolity w trakcie oraz  po zakończeniu aktywności. Dieta, która zawiera od 4 do 6 gram sodu i od 2 do 6 gramów potasu dziennie, może pomóc w utrzymaniu równowagi elektrolitowej. Ale problemem jest dostarczanie dobrze przyswajalnego magnezu.

Powinieneś pić płyny, aby nawodnić się, często podczas każdej (a szczególnie ciężkiej) aktywności fizycznej. Pragnienie zwykle pojawia się późno, gdy już osiągniesz stan odwodnienia, więc zawsze trzeba dużo pić.

Odwodnienie to negatywny stan fizyczny. Podczas intensywnego treningu zawodnik może stracić nawet 300 ml lub więcej płynów. A gdy te płyny i elektrolity nie zostaną wystarczająco szybko uzupełnione, następuje odwodnienie.

Niestety, niedobór elektrolitów może być spowodowany także nadmiarem kawy, kofeiny, napojami energetycznymi, złą dietą i stresem. Największy problem pojawia się, gdy mimo dobrej diety, ale przez zły stan jelit, mamy problemy z wchłanianiem i przyswajaniem minerałów. Braki w elektrolitach mogą powodować skurcze mięśni, zmęczenie, osłabienie, mrowienie lub brak skupienia.

Do najczęściej i powszechnych niedoborów w organizmie zaliczamy: niedobór magnezu i wapnia oraz żelaza u kobiet. Powodem może być złe wchłanianie  albo niewielkie dostarczanie ich do organizmu. Mimo że jemy duże ilości zdrowych warzyw i owoców – występują braki. Dzieje się tak głownie dlatego, że szereg  produktów jest bardzo ubogich w substancje odżywcze.

Symptomy niedoboru elektrolitów

Stabilność równowagi elektrolitów zależy od kilku czynników. Jednym z nich jest odpowiednie spożycie wody. Elektrolity biorą udział w czynnościach metabolicznych i są niezbędne do funkcjonowania wszystkich komórek. Dlatego, gdy organizm staje się odwodniony, elektrolity nie mają wystarczającej ilości płynów do mobilności, aby mogły funkcjonować.

Kolejnym czynnikiem jest odpowiednie spożycie żywności zawierającej elektrolit. Jeszcze inne to poziom homeostazy w ciele, które mogą regulować absorpcję, dystrybucję i wydalanie wody oraz jej rozpuszczonych cząstek. Brak równowagi może wystąpić, gdy stężenia w surowicy stają się zbyt wysokie lub zbyt niskie, co zwykle wynika z ciężkich treningów, nadmiaru kofeiny i jej pochodnych, a także choroby nerek lub długotrwałych wymiotów, biegunki.

• Sód wytwarza dużą część ciśnienia osmotycznego płynu pozakomórkowego i jest najobficiej występującym w nim kationem. Sód jest niezbędna do elektrycznej aktywności neuronów i komórek mięśniowych. Brak równowagi może powodować hiponatremię lub hipernatremię.
  Hiponatremia powoduje, że stężenie sodu we krwi staje się zbyt niskie, zwykle spowodowane nadmiernym poceniem się, biegunką lub wymiotami. Objawy to zawroty głowy, dezorientacja, osłabienie, niskie ciśnienie krwi i wstrząs. Hipernatremia występuje, gdy stężenie sodu we krwi staje się zbyt wysokie w wyniku nadmiernej utraty wody lub spożycia sodu. Objawy to skrajne pragnienie i pobudzenie.
• Potas wytwarza ciśnienia osmotycznego w płynie wewnątrzkomórkowym i tam jest najobficiej występującym w nim kationem. Potas jest niezbędny do prawidłowej pracy komórek mięśniowych i impulsów nerwowych. Brak równowagi może powodować hipokaliemię lub hiperkaliemię.
  Hipokaliemia powoduje, że stężenie potasu we krwi staje się zbyt niskie i zwykle jest następstwem wymiotów, biegunki lub choroby nerek. Objawy to zmęczenie, splątanie i możliwe zatrzymanie akcji serca. Hiperkaliemia pojawia się w wyniku zwiększenia stężenia potasu we krwi i jest zwykle konsekwencją choroby Addisona z objawami osłabienia, zaburzeniami czucia, arytmią serca i możliwym zatrzymaniem.
• Wapń występuje najobficiej (98%) w kościach i zębach, a pozostałe w tkankach i płynach. Utrzymuje prawidłową pobudliwość i pracę neuronów oraz komórek mięśniowych. Wapń jest niezbędna do krzepnięcia krwi. Brak równowagi powoduje hipokalcemię lub hiperkalcemię.
  Hipokalcemia występuje, gdy stężenie wapnia we krwi staje się zbyt niskie, zwykle w wyniku zmniejszenia czynności gruczołu przytarczycznego lub zmniejszenia spożycia wapnia. Objawy obejmują skurcze mięśni prowadzące do tężyczki (ciągły skurcz). Hiperkalcemia pojawia się, gdy dochodzi do funkcji przytarczyc. Takie objawy obejmują osłabienie mięśni, łamliwość kości i ewentualnie kamienie nerkowe.
• Magnez jest skoncentrowany głównie w kościach. Działa głównie w płynach wewnątrzkomórkowych, a nie zewnątrzkomórkowych. Magnez jest niezbędny do produkcji ATP i aktywności neuronów i komórek mięśniowych. Jego braki są najczęstsze, a ze względu na trudność w kumulacji i przyswajaniu wskazane jest monitorowanie jego poziomu. Magnez odgrywa rolę w ponad 300 reakcjach biochemicznych w ciele, z których wiele jest bezpośrednio związanych z funkcją mięśni i syntezą białek. Jednak większość Polaków nie osiąga wystarczającej ilości magnezu w diecie, a problem ten nasila się u ciężko trenujących sportowców.
  Co gorsza, magnez powoli znika ze współczesnej diety. Rolnictwo przemysłowe i metody przetwarzania żywności dosłownie usuwają magnez i inne cenne minerały bezpośrednio z naszych zapasów żywności, przez co trudniej jest spożywać wystarczającą ilość składników odżywczych z pozornie “zdrowej”, zróżnicowanej diety.

Jak uzupełniać elektrolity za pośrednictwem kroplówki?

Główną zaletą podawania płynów z elektrolitami w kroplówce (dożylnie) jest to, że działa szybko, a ilość jest precyzyjnie monitorowana. Płyny i elektrolity omijają przewód pokarmowy i trafiają bezpośrednio do krwiobiegu, czyli nie ma problemu ze słabą przyswajalnością. Kroplówki z płynem elektrolitowym można również stosować u pacjentów, u których wymioty utrudniają spożywanie płynów lub ciężko trenujących sportowców – gdy nie ma czasu na pełną regenerację. Ta droga podawania wymaga sterylnego, specjalistycznego sprzętu i powinna być wykonywana wyłącznie w placówce medycznej lub przez wyszkolonego profesjonalistę.

Uzupełnianie elektrolitów przez kroplówki jest najszybszą metodą wprowadzania płynów i składników odżywczych do całego ciała. Korzyści zdrowotne zaczynają obowiązywać natychmiast po rozpoczęciu kuracji nawadniającej. Płyny z elektrolitami stosowane w terapii hydratacyjnej dostarczają elektrolity, ale możemy do nich także dodać aminokwasy i niezbędne witaminy. Daje to gwarancję, że dostarczymy bezpośrednio do krwiobiegu wszystkie założone minerały przy 100% gwarancji wchłaniania.

Skuteczne nawodnienie organizmu i uzupełnienie niedoborów elektrolitów zapewnia kroplówka witaminowa Immuno Hydro. Kliknij poniżej i dowiedz się więcej.

 

      Autor:
      Mgr Bartosz Guran – Kulturysta